Sari la conținut

Șacal cu spatele negru: Diferență între versiuni

De la Wikipedia, enciclopedia liberă
Conținut șters Conținut adăugat
Adăugat {{Carnivora}}
Etichete: Modificare sursă 2017 Legături către dezambiguizare
Fără descriere a modificării
Linia 4: Linia 4:
| status_system = IUCN3.1
| status_system = IUCN3.1
| status_ref = <ref name=iucn>Hoffmann, M. {{IUCN|id=3755/46122476|version=3.1|assessment_year=2014|taxon=''Canis mesomelas''}} Accessed on 17 February 2022. </ref>
| status_ref = <ref name=iucn>Hoffmann, M. {{IUCN|id=3755/46122476|version=3.1|assessment_year=2014|taxon=''Canis mesomelas''}} Accessed on 17 February 2022. </ref>
| imagine = Canis_mesomelas.jpg
| imagine = Black-backed jackal and kill, Masai Mara, Kenya (52465819308).jpg
| image_caption = ''L. m. schmidti'' în [[Masai Mara]], [[Kenya]]
| fosilă_răspândire = [[Pliocen]] - prezent
| fosilă_răspândire = [[Pliocen]] prezent
| trend = stable
| trend = stable
| regnum = [[Animal]]ia
| regnum = [[Animal]]ia
Linia 21: Linia 22:
}}
}}
'''Șacalul cu spatele negru'''<ref name="atlas">{{cite book|author=Constantin Bogoescu|title=Atlas Zoologic|year=1979|page=198}}</ref> (''Lupulella mesomelas''),<ref name=MDD>{{cite web|title=Mammal Diversity Database|publisher=American Society of Mammalogists|url=https://www.mammaldiversity.org/explore.html#species-id=1005953|access-date=28 December 2020}}</ref><ref name=Alvares2019>{{cite web |first1=Francisco|last1=Alvares|first2=Wieslaw|last2=Bogdanowicz|first3=Liz A.D.|last3=Campbell|first4=Rachel|last4=Godinho|first5=Jennifer|last5=Hatlauf|first6=Yadvendradev V.|last6=Jhala|first7=Andrew C.|last7=Kitchener|first8=Klaus-Peter|last8=Koepfli|first9=Miha|last9=Krofel|first10=Patricia D.|last10=Moehlman|first11=Helen|last11=Senn |first12=Claudio|last12=Sillero-Zubiri|first13=Suvi|last13=Viranta|first14=Geraldine|last14=Werhahn|year=2019|website=IUCN/SSC Canid Specialist Group|url=https://www.canids.org/CBC/Old_World_Canis_Taxonomy_Workshop.pdf|title=Old World ''Canis'' spp. with taxonomic ambiguity: Workshop conclusions and recommendations. CIBIO. Vairão, Portugal, 28th – 30th May 2019|access-date=6 March 2020}}</ref><ref name=Perri2021>{{cite journal|doi=10.1038/s41586-020-03082-x|title=Dire wolves were the last of an ancient New World canid lineage|year=2021|last1=Perri|first1=Angela R.|last2=Mitchell|first2=Kieren J.|last3=Mouton|first3=Alice|last4=Álvarez-Carretero|first4=Sandra|last5=Hulme-Beaman|first5=Ardern|last6=Haile|first6=James|last7=Jamieson|first7=Alexandra|last8=Meachen|first8=Julie|last9=Lin|first9=Audrey T.|last10=Schubert|first10=Blaine W.|last11=Ameen|first11=Carly|last12=Antipina|first12=Ekaterina E.|last13=Bover|first13=Pere|last14=Brace|first14=Selina|last15=Carmagnini|first15=Alberto|last16=Carøe|first16=Christian|last17=Samaniego Castruita|first17=Jose A.|last18=Chatters|first18=James C.|last19=Dobney|first19=Keith|last20=Dos Reis|first20=Mario|last21=Evin|first21=Allowen|last22=Gaubert|first22=Philippe|last23=Gopalakrishnan|first23=Shyam|last24=Gower|first24=Graham|last25=Heiniger|first25=Holly|last26=Helgen|first26=Kristofer M.|last27=Kapp|first27=Josh|last28=Kosintsev|first28=Pavel A.|last29=Linderholm|first29=Anna|last30=Ozga|first30=Andrew T.|last31=Presslee|first31=Samantha|last32=Salis|first32=Alexander T.|last33=Saremi|first33=Nedda F.|last34=Shew|first34=Colin |last35=Skerry|first35=Katherine|last36=Taranenko|first36=Dmitry E.|last37=Thompson|first37=Mary|last38=Sablin|first38=Mikhail V.|last39= Kuzmin|first39=Yaroslav V.|last40=Collins|first40=Matthew J.|last41=Sinding|first41=Mikkel-Holger S.|last42=Gilbert|first42=M. Thomas P.
'''Șacalul cu spatele negru'''<ref name="atlas">{{cite book|author=Constantin Bogoescu|title=Atlas Zoologic|year=1979|page=198}}</ref> (''Lupulella mesomelas''),<ref name=MDD>{{cite web|title=Mammal Diversity Database|publisher=American Society of Mammalogists|url=https://www.mammaldiversity.org/explore.html#species-id=1005953|access-date=28 December 2020}}</ref><ref name=Alvares2019>{{cite web |first1=Francisco|last1=Alvares|first2=Wieslaw|last2=Bogdanowicz|first3=Liz A.D.|last3=Campbell|first4=Rachel|last4=Godinho|first5=Jennifer|last5=Hatlauf|first6=Yadvendradev V.|last6=Jhala|first7=Andrew C.|last7=Kitchener|first8=Klaus-Peter|last8=Koepfli|first9=Miha|last9=Krofel|first10=Patricia D.|last10=Moehlman|first11=Helen|last11=Senn |first12=Claudio|last12=Sillero-Zubiri|first13=Suvi|last13=Viranta|first14=Geraldine|last14=Werhahn|year=2019|website=IUCN/SSC Canid Specialist Group|url=https://www.canids.org/CBC/Old_World_Canis_Taxonomy_Workshop.pdf|title=Old World ''Canis'' spp. with taxonomic ambiguity: Workshop conclusions and recommendations. CIBIO. Vairão, Portugal, 28th – 30th May 2019|access-date=6 March 2020}}</ref><ref name=Perri2021>{{cite journal|doi=10.1038/s41586-020-03082-x|title=Dire wolves were the last of an ancient New World canid lineage|year=2021|last1=Perri|first1=Angela R.|last2=Mitchell|first2=Kieren J.|last3=Mouton|first3=Alice|last4=Álvarez-Carretero|first4=Sandra|last5=Hulme-Beaman|first5=Ardern|last6=Haile|first6=James|last7=Jamieson|first7=Alexandra|last8=Meachen|first8=Julie|last9=Lin|first9=Audrey T.|last10=Schubert|first10=Blaine W.|last11=Ameen|first11=Carly|last12=Antipina|first12=Ekaterina E.|last13=Bover|first13=Pere|last14=Brace|first14=Selina|last15=Carmagnini|first15=Alberto|last16=Carøe|first16=Christian|last17=Samaniego Castruita|first17=Jose A.|last18=Chatters|first18=James C.|last19=Dobney|first19=Keith|last20=Dos Reis|first20=Mario|last21=Evin|first21=Allowen|last22=Gaubert|first22=Philippe|last23=Gopalakrishnan|first23=Shyam|last24=Gower|first24=Graham|last25=Heiniger|first25=Holly|last26=Helgen|first26=Kristofer M.|last27=Kapp|first27=Josh|last28=Kosintsev|first28=Pavel A.|last29=Linderholm|first29=Anna|last30=Ozga|first30=Andrew T.|last31=Presslee|first31=Samantha|last32=Salis|first32=Alexander T.|last33=Saremi|first33=Nedda F.|last34=Shew|first34=Colin |last35=Skerry|first35=Katherine|last36=Taranenko|first36=Dmitry E.|last37=Thompson|first37=Mary|last38=Sablin|first38=Mikhail V.|last39= Kuzmin|first39=Yaroslav V.|last40=Collins|first40=Matthew J.|last41=Sinding|first41=Mikkel-Holger S.|last42=Gilbert|first42=M. Thomas P.
|author-link42=Marcus Thomas Pius Gilbert|last43=Stone|first43=Anne C.|last44=Shapiro|first44=Beth |last45=Van Valkenburgh|first45=Blaire|author-link45=Blaire Van Valkenburgh|last46=Wayne|first46=Robert K.|last47=Larson|first47=Greger|last48=Cooper|first48=Alan|last49= Frantz|first49=Laurent A. F.|journal=Nature|volume=591|issue=7848|pages=87–91|pmid=33442059|bibcode=2021Natur.591...87P|s2cid=231604957|url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:c087f6d0-e084-4558-be53-d503697ce140|quote=This finding is consistent with previously proposed designations of the genera Lupulella for the African jackals}}</ref><ref name=Castello2018>{{cite book|last1= Castelló|first1=José R.|title=Canids of the World: Wolves, Wild Dogs, Foxes, Jackals, Coyotes, and Their Relatives (Princeton Field Guides)|publisher=Princeton University Press|year=2018|chapter=Ch2-Wolf-like Canids|pages=155–159|isbn=978-0691176857|url={{Google books|plainurl=yes|id=islgDwAAQBAJ|page=156}}}}</ref> numit și '''șabracă''',<ref name="atlas"/> este o [[Specie (biologie)|specie]] de [[șacal]] din [[Familie (biologie)|familia]] [[Canidae]], al cărui [[biotop]] principal îl constituie [[Stepă|stepele]] și pădurile din [[Africa]] orientală, din [[Nubia]] până în sudul Africii.<ref name="atlas"/>
|last43=Stone|first43=Anne C.|last44=Shapiro|first44=Beth |last45=Van Valkenburgh|first45=Blaire|last46=Wayne|first46=Robert K.|last47=Larson|first47=Greger|last48=Cooper|first48=Alan|last49= Frantz|first49=Laurent A. F.|journal=Nature|volume=591|issue=7848|pages=87–91|pmid=33442059|bibcode=2021Natur.591...87P|s2cid=231604957|url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:c087f6d0-e084-4558-be53-d503697ce140|quote=This finding is consistent with previously proposed designations of the genera Lupulella for the African jackals}}</ref><ref name=Castello2018>{{cite book|last1= Castelló|first1=José R.|title=Canids of the World: Wolves, Wild Dogs, Foxes, Jackals, Coyotes, and Their Relatives (Princeton Field Guides)|publisher=Princeton University Press|year=2018|chapter=Ch2-Wolf-like Canids|pages=155–159|isbn=978-0691176857|url={{Google books|plainurl=yes|id=islgDwAAQBAJ|page=156}}}}</ref> numit și '''șabracă''',<ref name="atlas"/> este o [[Specie (biologie)|specie]] de [[șacal]] din [[Familie (biologie)|familia]] [[Canidae]], de talie medie originar din estul și sudul [[Africa|Africii]]. Aceste regiuni sunt separate de aproximativ 900 de kilometri.


Una dintre regiuni include extremitatea sudică a continentului, inclusiv [[Africa de Sud]], [[Namibia]], [[Botswana]] și [[Zimbabwe]]. Cealaltă zonă se află de-a lungul coastei estice, incluzând [[Kenya]], [[Somalia]], [[Djibouti]], [[Eritreea]] și [[Etiopia]].<ref name= "Aerts2019">{{cite book |last1=Aerts |first1=Raf |title=Forest and woodland vegetation in the highlands of Dogu'a Tembien. In: Nyssen J., Jacob, M., Frankl, A. (Eds.). Geo-trekking in Ethiopia's Tropical Mountains – The Dogu'a Tembien District |date=2019 |publisher=SpringerNature |isbn=978-3-030-04954-6 |url=https://www.springer.com/gp/book/9783030049546 |access-date=18 June 2019}}</ref> Este listat de [[Uniunea Internațională pentru Conservarea Naturii|IUCN]] ca fiind neamenințat cu dispariția, datorită ariei sale de răspândire extinsă și adaptabilității.<ref name=iucn/>
[[Fosilă|Fosile]] de șacali cu spatele negru au fost descoperite încă din [[Pliocen]].<ref name="CLAW">{{cite book | author= Macdonald, David | title=The Velvet Claw | year=1992 | isbn=0-563-20844-9 | page= 256 }}</ref>

În comparație cu membrii genului ''[[Canis]]'', șacalul cu spatele negru este o specie foarte veche și s-a schimbat puțin din [[Pleistocen]],<ref name="kingdon1977">Kingdon, J. (1977), ''East African Mammals: An Atlas of Evolution in Africa'', Volume 3, Part A: Carnivores, University of Chicago Press, p. [https://archive.org/details/eastafricanmamma003Aking/page/31 31]</ref> fiind cel mai bazal canin asemănător [[lup]]ului, alături de [[Lupulella adusta|șacalul striat]], cu care se înrudește îndeaproape.<ref name=lindblad2005>{{Cite journal | last1 = Lindblad-Toh | first1 = K. | last2 = Wade | first2 = C. M. | last3 = Mikkelsen | first3 = T. S. | last4 = Karlsson | first4 = E. K. | last5 = Jaffe | first5 = D. B. | last6 = Kamal | first6 = M. | last7 = Clamp | first7 = M. | last8 = Chang | first8 = J. L. | last9 = Kulbokas | first9 = E. J. | last10 = Zody | doi = 10.1038/nature04338 | first10 = M. C. | last11 = Mauceli | first11 = E. | last12 = Xie | first12 = X. | last13 = Breen | first13 = M. | last14 = Wayne | first14 = R. K. | last15 = Ostrander | first15 = E. A. | last16 = Ponting | first16 = C. P. | last17 = Galibert | first17 = F. | last18 = Smith | first18 = D. R. | last19 = Dejong | first19 = P. J. | last20 = Kirkness | first20 = E. | last21 = Alvarez | first21 = P. | last22 = Biagi | first22 = T. | last23 = Brockman | first23 = W. | last24 = Butler | first24 = J. | last25 = Chin | first25 = C. W. | last26 = Cook | first26 = A. | last27 = Cuff | first27 = J. | last28 = Daly | first28 = M. J. | last29 = Decaprio | first29 = D. | last30 = Gnerre | first30 = S. | title = Genome sequence, comparative analysis and haplotype structure of the domestic dog | journal = Nature | volume = 438 | issue = 7069 | pages = 803–819 | year = 2005 | pmid = 16341006| bibcode = 2005Natur.438..803L | display-authors = 29 | doi-access = free }}</ref> Este un [[animal]] asemănător [[vulpe|vulpii]]<ref name="kingdon2013">Kingdon, J. & Hoffman, M. (2013), ''Mammals of Africa'' Volume V, Bloomsbury : London, pp. 39–45, {{ISBN|1408189968}}</ref> cu o blană de culoare maro-roșiatică spre cafeniu și o dungă neagră care se întinde de la umeri până la baza cozii.<ref name="walton2003">{{Cite journal |last=Walton |first=L. R. |last2=Joly |first2=D. O. |name-list-style=amp |year=2003 |title=''Canis mesomelas'' |url=https://academic.oup.com/mspecies/article-pdf/doi/10.1644/0.715.1/8071641/715-1.pdf |journal=Mammalian Species |issue=715 |pages=1–9 |doi=10.1644/715 |s2cid=198128530}}</ref> Este un animal monogam, ai cărui pui pot rămâne în familie pentru a ajuta la creșterea noilor generații de pui.<ref name="estes1992">Estes, R. (1992). ''The behavior guide to African mammals: including hoofed mammals, carnivores, primates''. University of California Press. pp. 404–408. {{ISBN|0-520-08085-8}}.</ref> Șacalul cu spate negru are o gamă largă de surse de hrană, hrănindu-se cu animale de dimensiuni mici și medii, precum și cu materii vegetale și deșeuri umane.<ref name="loveridge2004.1">Loveridge, A.J. & Nel, J.A.J. (2004). "Black-backed jackal ''Canis mesomelas''". In Sillero-Zubiri, C., Hoffman, M. & MacDonald, D. W., ed., ''[https://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/canids.pdf Canids: Foxes, Wolves, Jackals and Dogs – 2004 Status Survey and Conservation Action Plan]'', pp. 161–166. IUCN/SSC Canid Specialist Group, {{ISBN|2-8317-0786-2}}</ref>


==Referințe==
==Referințe==

Versiunea de la 1 mai 2024 11:41

Șacalul cu spatele negru
Fosilă: Pliocen – prezent
L. m. schmidti în Masai Mara, Kenya
Stare de conservare

Risc scăzut (LC)  (IUCN 3.1)[1]
Clasificare științifică
Regn: Animalia
Încrengătură: Chordata
Clasă: Mammalia
Ordin: Carnivora
Familie: Canidae
Gen: Lupulella
Specie: Lupulella mesomelas
Nume binomial
Lupulella mesomelas
(Schreber, 1775)[2]
Aria de răspândire a șacalului cu spatele negru
Sinonime

Canis mesomelas[2]

Șacalul cu spatele negru[3] (Lupulella mesomelas),[4][5][6][7] numit și șabracă,[3] este o specie de șacal din familia Canidae, de talie medie originar din estul și sudul Africii. Aceste regiuni sunt separate de aproximativ 900 de kilometri.

Una dintre regiuni include extremitatea sudică a continentului, inclusiv Africa de Sud, Namibia, Botswana și Zimbabwe. Cealaltă zonă se află de-a lungul coastei estice, incluzând Kenya, Somalia, Djibouti, Eritreea și Etiopia.[8] Este listat de IUCN ca fiind neamenințat cu dispariția, datorită ariei sale de răspândire extinsă și adaptabilității.[1]

În comparație cu membrii genului Canis, șacalul cu spatele negru este o specie foarte veche și s-a schimbat puțin din Pleistocen,[9] fiind cel mai bazal canin asemănător lupului, alături de șacalul striat, cu care se înrudește îndeaproape.[10] Este un animal asemănător vulpii[11] cu o blană de culoare maro-roșiatică spre cafeniu și o dungă neagră care se întinde de la umeri până la baza cozii.[12] Este un animal monogam, ai cărui pui pot rămâne în familie pentru a ajuta la creșterea noilor generații de pui.[13] Șacalul cu spate negru are o gamă largă de surse de hrană, hrănindu-se cu animale de dimensiuni mici și medii, precum și cu materii vegetale și deșeuri umane.[14]

Referințe

  1. ^ a b Hoffmann, M. Canis mesomelas. Lista roșie a speciilor periclitate IUCN. Versiunea 3.1. Uniunea Internațională pentru Conservarea Naturii. .  Accessed on 17 February 2022.
  2. ^ a b Wozencraft, C. W. (). „Order Carnivora”. În Wilson, D. E.; Reader, D. M. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. 1 (ed. 3rd). Johns Hopkins University Press. p. 577. ISBN 978-0-8018-8221-0. 
  3. ^ a b Constantin Bogoescu (). Atlas Zoologic. p. 198. 
  4. ^ „Mammal Diversity Database”. American Society of Mammalogists. Accesat în . 
  5. ^ Alvares, Francisco; Bogdanowicz, Wieslaw; Campbell, Liz A.D.; Godinho, Rachel; Hatlauf, Jennifer; Jhala, Yadvendradev V.; Kitchener, Andrew C.; Koepfli, Klaus-Peter; Krofel, Miha; Moehlman, Patricia D.; Senn, Helen; Sillero-Zubiri, Claudio; Viranta, Suvi; Werhahn, Geraldine (). „Old World Canis spp. with taxonomic ambiguity: Workshop conclusions and recommendations. CIBIO. Vairão, Portugal, 28th – 30th May 2019” (PDF). IUCN/SSC Canid Specialist Group. Accesat în . 
  6. ^ Perri, Angela R.; Mitchell, Kieren J.; Mouton, Alice; Álvarez-Carretero, Sandra; Hulme-Beaman, Ardern; Haile, James; Jamieson, Alexandra; Meachen, Julie; Lin, Audrey T.; Schubert, Blaine W.; Ameen, Carly; Antipina, Ekaterina E.; Bover, Pere; Brace, Selina; Carmagnini, Alberto; Carøe, Christian; Samaniego Castruita, Jose A.; Chatters, James C.; Dobney, Keith; Dos Reis, Mario; Evin, Allowen; Gaubert, Philippe; Gopalakrishnan, Shyam; Gower, Graham; Heiniger, Holly; Helgen, Kristofer M.; Kapp, Josh; Kosintsev, Pavel A.; Linderholm, Anna; Ozga, Andrew T.; Presslee, Samantha; Salis, Alexander T.; Saremi, Nedda F.; Shew, Colin; Skerry, Katherine; Taranenko, Dmitry E.; Thompson, Mary; Sablin, Mikhail V.; Kuzmin, Yaroslav V.; Collins, Matthew J.; Sinding, Mikkel-Holger S.; Gilbert, M. Thomas P.; Stone, Anne C.; Shapiro, Beth; Van Valkenburgh, Blaire; Wayne, Robert K.; Larson, Greger; Cooper, Alan; Frantz, Laurent A. F. (). „Dire wolves were the last of an ancient New World canid lineage”. Nature. 591 (7848): 87–91. Bibcode:2021Natur.591...87P. doi:10.1038/s41586-020-03082-x. PMID 33442059. This finding is consistent with previously proposed designations of the genera Lupulella for the African jackals 
  7. ^ Castelló, José R. (). „Ch2-Wolf-like Canids”. Canids of the World: Wolves, Wild Dogs, Foxes, Jackals, Coyotes, and Their Relatives (Princeton Field Guides). Princeton University Press. pp. 155–159. ISBN 978-0691176857. 
  8. ^ Aerts, Raf (). Forest and woodland vegetation in the highlands of Dogu'a Tembien. In: Nyssen J., Jacob, M., Frankl, A. (Eds.). Geo-trekking in Ethiopia's Tropical Mountains – The Dogu'a Tembien District. SpringerNature. ISBN 978-3-030-04954-6. Accesat în . 
  9. ^ Kingdon, J. (1977), East African Mammals: An Atlas of Evolution in Africa, Volume 3, Part A: Carnivores, University of Chicago Press, p. 31
  10. ^ Lindblad-Toh, K.; Wade, C. M.; Mikkelsen, T. S.; Karlsson, E. K.; Jaffe, D. B.; Kamal, M.; Clamp, M.; Chang, J. L.; Kulbokas, E. J.; Zody, M. C.; Mauceli, E.; Xie, X.; Breen, M.; Wayne, R. K.; Ostrander, E. A.; Ponting, C. P.; Galibert, F.; Smith, D. R.; Dejong, P. J.; Kirkness, E.; Alvarez, P.; Biagi, T.; Brockman, W.; Butler, J.; Chin, C. W.; Cook, A.; Cuff, J.; Daly, M. J.; Decaprio, D.; et al. (). „Genome sequence, comparative analysis and haplotype structure of the domestic dog”. Nature. 438 (7069): 803–819. Bibcode:2005Natur.438..803L. doi:10.1038/nature04338Accesibil gratuit. PMID 16341006. 
  11. ^ Kingdon, J. & Hoffman, M. (2013), Mammals of Africa Volume V, Bloomsbury : London, pp. 39–45, ISBN: 1408189968
  12. ^ Walton, L. R.; Joly, D. O. (). Canis mesomelas (PDF). Mammalian Species (715): 1–9. doi:10.1644/715. 
  13. ^ Estes, R. (1992). The behavior guide to African mammals: including hoofed mammals, carnivores, primates. University of California Press. pp. 404–408. ISBN: 0-520-08085-8.
  14. ^ Loveridge, A.J. & Nel, J.A.J. (2004). "Black-backed jackal Canis mesomelas". In Sillero-Zubiri, C., Hoffman, M. & MacDonald, D. W., ed., Canids: Foxes, Wolves, Jackals and Dogs – 2004 Status Survey and Conservation Action Plan, pp. 161–166. IUCN/SSC Canid Specialist Group, ISBN: 2-8317-0786-2