Premiul Pritzker

De la Wikipedia, enciclopedia liberă
Pritzker Architecture Prize

Medalia Premiului de Arhitectură Pritzker
Acordat pentruO carieră de realizare în arta arhitecturii
Data  Modificați la Wikidata
Premiu100.000 $
Prima decernare1979; acum 45 ani (1979)
Ultima decernare2020
Site oficialhttp://www.pritzkerprize.com/  Modificați la Wikidata

Premiul Pritzker (engleză Pritzker Architecture Prize), premiu de renume mondial pentru arhitectură, este acordat anual „pentru a onora un arhitect în viață sau arhitecți a căror planuri de construcție prezintă o combinație între talent, viziune și angajament, care a adus contribuții consistente și semnificative umanitatății și mediului de construcție prin arta arhitecturii”.[1] Fondat în 1979 de Jay A. Pritzker și soția sa Cindy, premiul este finanțat de familia Pritzker și sponsorizat de Fundația Hyatt. Este considerat unul dintre primele premii de arhitectură din lume,[2] și este adesea denumit Premiul Nobel pentru arhitectură.[3][4][5]

Laureați[modificare | modificare sursă]

Anul Laureat Naționalite Foto Exemplu de lucrare (anul finalizat) Locația ceremoniei Ref.
1979 Johnson, PhilipPhilip Johnson  Statele Unite The inaugural laureate Philip Johnson behind an architectural model Glass House (1949) Dumbarton Oaks, Washington DC [6]
1980 Barragán, LuisLuis Barragán  Mexic Torres de Satélite (1957) Dumbarton Oaks, Washington DC [5]
1981 Stirling, JamesJames Stirling  Regatul Unit Seeley Historical Library (1968) National Building Museum, Washington DC [7]
1982 Roche, KevinKevin Roche  Irlanda
 Statele Unite
Knights of Columbus Building (1969) Art Institute of Chicago [3][A]
1983 Pei, Ieoh MingIeoh Ming Pei  Statele Unite National Gallery of Art, East Building (1978) Metropolitan Museum of Art, New York City [8][B]
1984 Meier, RichardRichard Meier  Statele Unite High Museum of Art (1983) National Gallery of Art, Washington DC [3]
1985 Hollein, HansHans Hollein  Austria Abteiberg Museum (1982) The Huntington Library, San Marino, California [3]
1986 Böhm, GottfriedGottfried Böhm  Germania (Germania de Vest) Christi Auferstehung, Köln (1968) Worshipful Company of Goldsmiths, Londra [3]
1987 Tange, KenzōKenzō Tange  Japonia St. Mary's Cathedral, Tokyo (1964) Kimbell Art Museum, Fort Worth, Texas [9]
1988 Bunshaft, GordonGordon Bunshaft
(premiu comun)
 Statele Unite
Beinecke Rare Book and Manuscript Library (1963) Art Institute of Chicago [3][10]
Niemeyer, OscarOscar Niemeyer
(premiu comun)
 Brazilia Cathedral of Brasília (1958) [3][10]
1989 Gehry, FrankFrank Gehry  Canada
 Statele Unite
Walt Disney Concert Hall (2003) Tōdai-ji, Nara, Japonia [8][C]
1990 Rossi, AldoAldo Rossi  Italia Bonnefanten Museum (1990) Palazzo Grassi, Veneția [11]
1991 Venturi, RobertRobert Venturi  Statele Unite National Gallery, Sainsbury Wing (1991) Palace of Iturbide, Mexico City [12]
1992 Siza Vieira, ÁlvaroÁlvaro Siza Vieira  Portugalia Pavilion of Portugal in Expo'98 (1998) Harold Washington Library, Chicago [13]
1993 Maki, FumihikoFumihiko Maki  Japonia Tokyo Metropolitan Gymnasium (1991) Prague Castle [9]
1994 de Portzamparc, ChristianChristian de Portzamparc  Franța
French Embassy, Berlin (2003) The Commons, Columbus, Indiana [14]
1995 Ando, TadaoTadao Ando  Japonia Church of the Light (1989) Petit Trianon, Versailles [15]
1996 Moneo, RafaelRafael Moneo  Spania Kursaal Palace (1999) Getty Center, Los Angeles [8]
1997 Fehn, SverreSverre Fehn  Norvegia
Norwegian Glacier Museum (1991) Guggenheim Museum Bilbao [16]
1998 Piano, RenzoRenzo Piano  Italia Kansai International Airport (1994) White House, Washington DC [17]
1999 Foster, NormanNorman Foster  Regatul Unit 1999 winner Norman Foster, giving a speech behind a lecturn Millennium Bridge (London) (2000) Altes Museum, Berlin [8]
2000 Koolhaas, RemRem Koolhaas  Țările de Jos Casa da Música, Porto (2003) Jerusalem Archaeological Park [18]
2001 Jacques Herzog & Pierre de Meuron   Elveția
Tate Modern (2000) Monticello, Charlottesville, Virginia [19]
2002 Murcutt, GlennGlenn Murcutt  Australia Berowra Waters Inn (1983) Campidoglio, Roma [20]
2003 Utzon, JørnJørn Utzon  Danemarca
Sydney Opera House (1973) Royal Academy of Fine Arts of San Fernando, Madrid [21]
2004 Hadid, ZahaZaha Hadid  Irak
 Regatul Unit
Contemporary Arts Center (2003) Hermitage Museum, Sankt Petersburg [8][D]
2005 Mayne, ThomThom Mayne  Statele Unite
San Francisco Federal Building (2007) Pritzker Pavilion, Chicago [22]
2006 Mendes da Rocha, PauloPaulo Mendes da Rocha  Brazilia Saint Peter Chapel, Campos do Jordão, São Paulo (1987) Dolmabahçe Palace, Istanbul [23]
2007 Rogers, RichardRichard Rogers  Italia
 Regatul Unit
Lloyd's building (1986) Banqueting House, Whitehall, London [24][E]
2008 Nouvel, JeanJean Nouvel  Franța Torre Agbar (2005) Library of Congress, Washington DC [8][25]
2009 Zumthor, PeterPeter Zumthor   Elveția Therme Vals (1996) Legislative Palace of the City Council, Buenos Aires [8][26]
2010 Sejima, KazuyoKazuyo Sejima and Ryue Nishizawa  Japonia 21st Century Museum of Contemporary Art, Kanazawa (2003) Ellis Island, New York City
2011 Souto de Moura, EduardoEduardo Souto de Moura  Portugalia Estádio Municipal de Braga (2004) Andrew W. Mellon Auditorium, Washington DC [27]
2012 Wang Shu  China Ningbo Museum (2008) Great Hall of the People, Beijing [28]
2013 Ito, ToyoToyo Ito  Japonia Sendai Mediatheque (2001) John F. Kennedy Presidential Library and Museum, Boston [29]
2014 Ban, ShigeruShigeru Ban  Japonia Centre Pompidou-Metz (2010) Rijksmuseum, Amsterdam [30]
2015 Otto, FreiFrei Otto  Germania
Olympic Stadium, Munich (1972) New World Center, Miami [31][32] [†]
2016 Aravena, AlejandroAlejandro Aravena  Chile Siamese Towers, Pontifical Catholic University of Chile (2005) United Nations Headquarters, New York City [33][34]
2017 Aranda, RafaelRafael Aranda, Carme Pigem, and Ramón Vilalta  Spania
Sant Antoni Library, Barcelona (2008) Akasaka Palace, Tokyo [35]
2018 Doshi, B. V.B. V. Doshi  India Indian Institute of Management Bangalore (1977–1992, multiple phases) Aga Khan Museum, Toronto [36][37]
2019 Isozaki, ArataArata Isozaki  Japonia Art Tower Mito (1990) Palace of Versailles [38]
2020 Farrell, YvonneYvonne Farrell și Shelley McNamara  Irlanda

The Grafton Building of Bocconi University (2007) [39]>
2021 Lacaton, AnneAnne Lacaton  Franța
2022 Kéré, FrancisFrancis Kéré  BFA

Note tabel[modificare | modificare sursă]

A. aRoche s-a născut în Irlanda[40]
B. b Pei s-a născut în China.[41]
C. c Gehry s-a născut în Canada.[42]
D. d Hadid s-a născut în Irak.[43]
E. e Rogers s-a născut în Italia.[44]
F.  Premiu postum.

Referințe[modificare | modificare sursă]

  1. ^ Eroare la citare: Etichetă <ref> invalidă; niciun text nu a fost furnizat pentru referințele numite proc
  2. ^ Pollard, Lawrence (). „Swiss architect wins top honour”. BBC News. Arhivat din original la . Accesat în . 
  3. ^ a b c d e f g Goldberger, Paul (). „Architecture View; What Pritzker Winners Tell Us About the Prize”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  4. ^ McLean, Pauline (). „Riverside Museum architect visits 'sophisticated shed'. BBC News. Arhivat din original la . Accesat în . 
  5. ^ a b Endicott, Katherine (). „The Mexican garden revisited”. San Francisco Chronicle. Arhivat din original la . Accesat în . 
  6. ^ Goldberger, Paul (). „Philip Johnson Awarded $100,000 Pritzker Prize”. The New York Times. Accesat în . 
  7. ^ Reynolds, Nigel (). „Top prize for architect who is ignored by fellow British”. The Daily Telegraph. Arhivat din original la . Accesat în . 
  8. ^ a b c d e f g Pilkington, Ed (). „Swiss architect untouched by fad or fashion wins prized Pritzker award”. The Guardian. Arhivat din original la . Accesat în . 
  9. ^ a b Muschamp, Herbert (). „Pritzker Prize for Japanese Architect”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  10. ^ a b „The Pritzker Architecture Prize Celebrates its Tenth Anniversary Honoring Two Laureates for 1988”. pritzkerprize.com. Arhivat din original la . 
  11. ^ Iovine, Julie (). „Aldo Rossi, Architect of Monumental Simplicity, Dies at 66”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  12. ^ Blau, Eleanor (). „Robert Venturi Is to Receive Pritzker Architecture Prize”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  13. ^ Ribeiro, Ana Maria (). „Siza Vieira fala para casa cheia”. Correio da Manhã (în Portuguese). Accesat în . 
  14. ^ Muschamp, Herbert (). „Priztker prize goes to French architect for the first time”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  15. ^ Viladas, Pilar (). „Fashion's New Religion”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  16. ^ Samaniego, Fernando (). „El noruego Sverre Fehn recibe el Pritzker de Arquitectura en el museo Guggenheim Bilbao”. El País (în Spanish). Accesat în . 
  17. ^ Muschamp, Herbert (). „Renzo Piano Wins Architecture's Top Prize”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  18. ^ „Koolhaas receives 'Nobel of architecture' in Jerusalem”. CNN. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  19. ^ „Herzog & de Meuron Propose Castle in The Sky for Hamburg”. Das Spiegel. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  20. ^ „Top honour for Australian architect”. BBC News. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  21. ^ „Prize for Opera House designer”. BBC News. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  22. ^ „Paris skyscraper to rival tower”. BBC News. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  23. ^ Forgey, Benjamin (). „Brazilian wins Pritzker Prize”. The Washington Post. Arhivat din original la . Accesat în . 
  24. ^ Glancey, Jonathan (). „Rogers takes the 'Nobel for architecture'. The Guardian. Arhivat din original la . Accesat în . 
  25. ^ „Nouvel wins top architect's prize”. BBC News. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  26. ^ Pogrebin, Robin (). „Pritzker Prize Goes to Peter Zumthor”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  27. ^ Taylor, Kate (). „Souto de Moura Wins 2011 Pritzker Architecture Prize”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  28. ^ Basulto, David (februarie 2012). „2012 Pritzker Prize: Wang Shu”. Arch Daily. Arhivat din original la . Accesat în . 
  29. ^ Hawthorne, Christopher (). „Japanese architect Toyo Ito, 71, wins Pritzker Prize”. Los Angeles Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  30. ^ Hawthorne, Christopher (). „Architect Shigeru Ban, known for disaster relief, wins Pritzker Prize”. Los Angeles Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  31. ^ „Frei Otto, 2015 Laureate”. Pritzker Architecture Prize. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  32. ^ Pritzker Prize for Frei Otto, German Architect, Announced After His Death Arhivat în , la Wayback Machine., Robin Pogrebin, The New York Times, March 10, 2015
  33. ^ „Announcement”. pritzkerprize.com. Arhivat din original la . Accesat în . 
  34. ^ „Ceremony”. pritzkerprize.com. Arhivat din original la . Accesat în . 
  35. ^ „Announcement: Rafael Aranda, Carme Pigem and Ramon Vilalta | The Pritzker Architecture Prize”. www.pritzkerprize.com. Arhivat din original la . Accesat în . 
  36. ^ „The Pritzker Architecture Prize”. www.pritzkerprize.com. Arhivat din original la . Accesat în . 
  37. ^ Rajghatta, Chidanand (). „Indian architect BV Doshi wins 'Nobel for architecture'. The Times of India. Accesat în . 
  38. ^ „The Pritzker Architecture Prize”. www.pritzkerprize.com. Arhivat din original în . Accesat în . 
  39. ^ „Ivonne Farrell and Shelley McNamara The Pritzker Architecture Prize”. www.pritzkerprize.com. Accesat în . 
  40. ^ „Architecture Award to Kevin Roche”. The New York Times. . Arhivat din original la . Accesat în . 
  41. ^ Barboza, David (). „I. M. Pei in China, Revisiting Roots”. The New York Times. Arhivat din original la . Accesat în . 
  42. ^ „Frank O. Gehry. (American, born Canada 1929)”. Museum of Modern Art. Accesat în . 
  43. ^ „Zaha Hadid. (British, born Iraq, 1950)”. Museum of Modern Art. Accesat în . 
  44. ^ „Richard Rogers, Architect”. The Yale Center for Dyslexia & Creativity. Arhivat din original la . Accesat în . 

Legături externe[modificare | modificare sursă]

Commons
Commons
Wikimedia Commons conține materiale multimedia legate de Premiul Pritzker